เฮโยกะ (Heyoka) ตัวตลกศักดิ์สิทธิ์ผู้ชี้นำและตั้งคำถามให้ฉุกคิดของชาวอินเดียนแดง แห่งทวีปอเมริกาเหนือ

            “เฮโยกะ” (Heyoka) คือชื่อของผู้ที่สวมบทบาทเป็น “ตัวตลกศักดิ์สิทธิ์” ในวัฒนธรรมของชาวซู (ชาวลาโกตาและดาโกตา) ชาวอเมริกันพื้นเมืองที่อาศัยอยู่ในทวีปอเมริกาเหนือ โดยที่ผู้สวมบทบาทนี้อาจจะเป็นชายหรือหญิงก็ได้ โดยทำหน้าที่เป็นผู้พิทักษ์รักษาความรู้อันศักดิ์สิทธิ์ของเผ่า ในขณะเดียวกันก็จะแบ่งปันความรู้เหล่านั้นผ่านการกระทำที่แสนตลกขบขัน

            ในตำนานของลาโกตา บางครั้งเฮโยกะได้ถูกอธิบายว่าเป็นวิญญาณแห่งฟ้าร้องและฟ้าผ่า โดยสามารถปรากฏตัวตัวในรูปกายของสัตว์ประเภทต่าง ๆ เช่น ม้าขาว สุนัข เหนี่ยวราตรีหรือแมลงปอ เป็นต้น แต่ไม่ว่าจะมาในรูปกายใด เฮโยกะก็ยังคงมีจุดมุ่งหมายในการนำความรู้อันศักดิ์สิทธิ์มามอบให้กับมนุษย์เช่นเดิม

 

พฤติกรรมและพลังอำนาจแห่งเสียงหัวเราะของเฮโยกะ

            เฮโยกะเป็นคนที่มีพฤติกรรมตรงกันข้ามกับคนรอบข้างเสมอ ไม่ว่าจะเป็นการพูดจาตลก เสียดสี การเคลื่อนไหวแบบถอยหลัง ยืนกลับหัว สวมเสื้อผ้ากลับด้าน เมื่ออากาศร้อนเขาจะสวมเสื้อผ้าหนา หากวันไหนหนาวเขาจะเปลือยกายและการตอบโต้ไปในทิศทางตรงกันข้ามกับคำถาม บางครั้งเฮโยกะก็กล้าถามคำถามต้องห้ามที่ไม่มีใครกล้าถามมาก่อน ถึงแม้ว่าจะดูตลกแต่ที่จริงแล้วพฤติกรรมที่ดูเหมือนกับขาดความรับผิดชอบนี้ กลับสามารถช่วยเหลือและชี้นำให้ฉุกคิดบางสิ่งที่ถูกละเลยอย่างน่าสนใจด้วยมุมมองในการมองโลกที่ต่างไปจากเดิม

            ตัวตลกศักดิ์สิทธิ์มีพลังพิเศษในการช่วยรักษาความเจ็บปวดทางอารมณ์ การทำให้คนอื่นหัวเราะสามารถช่วยปลอบโยนความเจ็บปวดได้ นอกจากนี้เฮโยกะยังทำหน้าที่คล้ายกับกระจกเงาเพื่อให้ผู้คนเห็นถึงพฤติกรรมของผู้อื่นแบบสุดโต่งเพื่อเริ่มต้นกระบวนการบำบัดอย่างได้ผล เมื่อผู้คนเห็นพฤติกรรมของเฮโยกะก็จะถูกบังคับให้ทำการมองดูผู้อื่น สภาพแวดล้อมและสถานการณ์ที่เกิดขึ้นแตกต่างออกไปจากมุมมองเดิม สิ่งเหล่านี้ช่วยเพิ่มประสบการณ์แปลกใหม่ที่สามารถนำมาปรับใช้เพื่อเปลี่ยนแปลงตัวเองได้เป็นอย่างดี

            การจงใจละเมิดกฎเกณฑ์ ละเมิดบรรทัดฐานและข้อห้าม เป็นการช่วยกระตุ้นให้สมาชิกของเผ่ามีการกำหนดขอบเขต แนวทาง พฤติกรรม จริยธรรมและศีลธรรมที่ยอมรับได้แบบไม่สุดโต่งจนเกินไป

 

วิธีการได้รับการยอมรับให้รับตำแหน่งเฮโยกะ

            เชื่อกันว่าคนที่จะได้รับตำแหน่งนี้จะต้องเป็นผู้ที่มีนิมิต “ฟ้าร้องทางทิศตะวันตก” หรือ “นกธันเดอร์เบิร์ดวิญญาณแห่งสายฟ้า” รวมกับต้องได้รับการยอมรับจากเผ่าเท่านั้นที่จะสามารถสวมบทบาทเป็นเฮโยกะได้..